طرح کسب و کار (Business Plan)
6 دسامبر 2020 2021-09-26 10:23طرح کسب و کار (Business Plan)
طرح کسب و کار (Business Plan)
تهیه طرح کسب و کار برای موفقیت هر شرکتی ضرورت دارد و اهمیت آن وقتی بارز می شود که بدانید از هر ده تجارت، هفت مورد در عرض ۵ سال شکست می خورند. علت این شکست هرچه که باشد ناشی از تحقیق ناقص بازار، مدیریت یا برنامه ریزی نادرست مالی، نداشتن حضور کافی در رسانه های اجتماعی و … است که همگی به خاطر نداشتن تهیه طرح کسب و کار است. با اینکه نوشتن این برنامه کاری خسته کننده است، اما نباید از آن غافل شوید. به یاد داشته باشید که این طرح فقط برای جذب سرمایه گذار نیست و به شما و تیم کاری تان کمک می کند کسب و کارتان را خیلی بهتر سازماندهی کنید. در واقع صاحبان کسب و کار می توانند با دقت بیشتری به وضعیت حال و آینده شرکت خود بنگرند.
یک طرح کسب کار نوشته ای توصیفی و جامع در مورد کسب و کار یک موسسه است. این طرح حاوی گزارشی دقیق در خصوص تولیدات یا خدمات شرکت روش های تولید بازار و مشتریان، استراتژی بازاریابی، منابع انسانی، تشکیلات، نیاز به زیر ساخت ها و تأمین نیازهای مالی، منابع تأمین مالی و نحوه استفاده از آنها می باشد.
طرح کسب و کار گرچه وضعیت گذشته و حال یک کسب و کار را توصیف می کند، اما هدف اصلی آن ترسیم آینده را موسسه می باشد. این طرح معمولاً به صورت سالانه به روز شده و دوره زمانی سه تا پنج ساله آینده متناسب با نوع کسب و کار و ماهیت موسسه مورد توجه قرار می دهد. طرح کسب و کار عاملی ضروری برای هرگونه درخواست به منظور تأمین منابع مالی از سازمان های مشارکت کننده در سرمایه گذاری و یا تسهیلات دهنده می باشد. بنابراین باید کامل، جامع، صادقانه و منطبق بر واقعیت و قابل فهم برای خواننده باشد.
قبل از اجرا و پیاده سازی طرح کسب و کار باید تیم شما بتوانند به این سوالات پاسخ دهند:
- چرا می خواهیم این تجارت را شروع کنیم یا آماده گسترش آن هستیم؟
- تمایز شرکت ما با سایر رقبا در چیست؟
- چه راهکارها یا خدماتی را به مشتری ارائه می کنیم؟
- آیا سمت کارکنان و مدیران بخش های مختلف شرکت مشخص شده است؟
- مشتریان هدف ما چه کسانی هستند؟
- چطور می توانیم سودآوری داشته باشیم؟ در بازه زمانی یک ساله، پنج ساله و … این مقدار سود چقدر خواهد بود؟
این تنها بخشی از سوالاتی است که با پاسخ به آنها می توانید همه زوایای طرح کسب و کار را در نظر بگیرید.
ضرورت تهیه طرح کسب و کار در چیست؟
اساسی ترین مفهوم و کارکرد هر طرح و کسب کاری این است که نشان دهد آن کسب و کار مورد نظر ارزش شروع یا گسترش را دارد. لذا با تهیه این طرح می توانید همه احتمالات و فرصت های تحقق اهداف تان را در نظر بگیرید. هر نوع تغییر یا اصلاحی در تجارت تان را باید پیش از پیاده سازی طرح کسب و کار انجام دهید. برای معرفی یا فروش شرکت تان به سرمایه گذاران و بانکداران بالقوه، حتماً باید اقدام به تهیه طرح کسب و کار کنید. اما بخش مهمی از نوشتن این طرح باید درباره این باشد که شما و شرکای تجاری تان چه آینده ای برای شرکت تان در نظر دارید و چطور می خواهید این آینده را محقق کنید.
چه زمانی باید اقدام به نوشتن طرح کسب و کار کنید؟
واضح است که قبل از شروع کسب و کارتان باید اقدام به نوشتن طرح کسب و کار کنید. با این حال اگر بهترین برنامه را تهیه کنید اما آن را به درستی اجرا نکرده یا اصلاً آن را پیاده نکنید، هیچ ارزش و منفعتی برای تجارت تان نخواهد داشت. برای نوشتن طرح کسب و کار باید به این موارد بپردازید:
- خلاصه اجرایی
- تدوین ماموریت
- اطلاعات مربوط به خدمات یا کالا
- برنامه بازاریابی
- مدیریت سازمان
- برنامه ریزی مالی
- ضمیمه
انواع طرح کسب و کار(Business Plan):
طرح کسب و کار انواع مختلفی دارد از جمله :
- طرح کسب و کار یک صفحه ای
- طرح خلاصه
- طرح کامل
- طرح عملیاتی
- طرح وام
- طرح توصیفی محصول یا خدمت جدید
- طرح مالی
- طرح فروش و بازاریابی
توضیح: هر طرح کسب و کار بر اساس موضوع آن (خدماتی یا تولیدی بودن طرح) و همچنین نوع مخاطب (سرمایهگذاران، بانکها، نهادهای حامی دیگر و…) متفاوت با سایر طرحها نوشته میشود. هیچ فرمول استاندارد و فرمت یکسانی را نمیتوان برای تدوین و تهیه کلیه طرحهای کسب و کار تعمیم داد. با این وجود، این نوشتار سرفصلهای لازم و چگونگی تدوین BP مورد نیاز استارتآپها را ارائه مینماید. هر شخص یا شرکت با توجه به شناختی که از مخاطبان خود دارد و شرایط شرکت و نوع فعالیت خود مبادرت به تهیه طرح کسب و کار مینماید.
برخی از دلایل مهم برای نوشتن طرح کسب و کار یا نوشتن بیزینس پلن
تدوین چشم انداز جامعی از کسب و کار: با تهیه یک طرح کسب و کار دور نمای جامعی از کسب و کارتان را با در نظر گرفتن تمامی موضوعات مربوطه تدوین و ترسیم می کنید. بعنوان مثال طرح به شما کمک می کند تا مشتریان مورد نظر (هدف) را بهتر شناسایی نمایید، بخش های خاص مورد نظر از بازار را مشخص نمایید، استراتژی قیمت گذاریتان را بسازید و شرایط رقابتی که بایستی در آن شرایط برای موفقیت عمل نمایید را تعیین کنید. طرح ریزی کسب و کار شما را مطمئن می سازد که تمامی این ملاحظات بطور منسجم مورد توجه قرار گرفته و به صورت مناسب هماهنگ گردیده اند. همچنین فرآیند تهیه یک طرح کسب و کار اغلب منجر به کشف مزیت ها و یا فرصت های جدید و همین طور نارسایی ها و نقایص برنامه خواهد شد. نگارش و تدوین طرح به صورت مکتوب و در قالب یک گزارش منجر به بهبود توانایی عمومی شما در زمینه مدیریت کسب و کار خواهد شد. در این صورت قادر خواهید بود تلاشهایتان را در هریک از زمینه های انحراف از برنامه، قبل از آنکه شرایط بحرانی شوند، متمرکز سازید. همچنین قادر خواهید بود به آینده توجه نموده و پیشاپیش از بروز مسائل جلوگیری نمائید.
درک متقابل یکدیگر در گروه مدیریتی: دستیابی به درک مشترک توسط کلیه مدیران شرکت به خصوص در مواردی که سیاست پیشنهادی درگیرکردن هرچه بیشتر مدیران در تهیه کسب و کار است، مهم می باشد.
برآورد و تعیین نیازهای مالی و درخواست برای تأمین آنها: طرح کسب و کار ابزاری برای تعیین میزان، نوع، چگونگی و نحوه تأمین منابع مالی و مقطع زمانی که این منابع مورد نیاز هستند و بکارگیری آن در فرآیند تقاضا برای تأمین این منابع می باشد.
اخذ مصوبه هیأت مدیره و سهامداران: طرح کسب و کار وسیله ای برای کسب مصوبه هیأت مدیره و سهامداران می باشد.
جذب کارکنان جدید: طرح کسب و کار می تواند برای استخدام کارکنان جدید و آشنایی اعضاء و مدیران با شرکت و برنامه های آن مورد استفاده قرار گیرد.
استخراج و تنظیم اهداف کارکنان: بر اساس طرح کسب و کار، برنامه ها و اهداف برای بخش ها و کارکنان مختلف سازمان قابل استخراج می باشند.
اطلاع رسانی به کارکنان: از طرح کسب و کار می توان به منظور اطلاع رسانی به کارکنان در مورد اهداف و برنامه های شرکت و تشویق آنان به همکاری و مشارکت استفاده نمود.
اطلاع رسانی به قرض دهندگان و اعطاء کنندگان تسهیلات مالی: با دادن طرح کسب و کار به موسساتی که کسب و کار شما را تأمین مالی نموده و نیاز به اطلاعات ادواری برای نظارت بر اجرا دارند، می توان خواسته های آنها را برآورده نمود.
اطلاع رسانی به شرکاء تجاری: از کاربردهای دیگر طرح کسب و کار تحویل آن به شرکای تجاری و سازمان های همکار با شما می باشد.