فیس بوک یک شبکه اجتماعی است که در آن کاربران می توانند ، عکس به اشتراک بگذارند، لینک اخبار یا مقالات قرار دهند، نظر ارسال کنند،به صورت زنده چت کنند و یا فیلمهای کوتاه مشاهده کنند. حتی می‌توان از طریق فیس بوک غذا سفارش داد. محتوای خود را می توانید در دسترس عموم قرار دهید، یا فقط در بین یک گروه منتخب دوستان یا خانواده به اشتراک بگذارید یا تنها با یک فرد به اشتراک بگذارید. شبکه اجتماعی فیس بوک، با بیش از 2 میلیارد کاربر محبوب ترین شبکه اجتماعی در جهان است که سال تاسیس آن به 2004 برمی‌گردد. اما چه تاریخچه و رازهایی در این رسانه نهفته است؟ با ما همراه باشید.

داستان فیس بوک

داستان فیس بوک از سرگرمی چند جوان دانشجو در خوابگاه‌های دانشگاه‌ هاروارد شروع شد. مارک زاکربرگ به کمک دوستانش ادواردو ساورین، اندرو مک‌کالم، داستین موسکوویتز و کریس هیوز در سال ۲۰۰۴ میلادی، سرویس وبگاه شبکه ‌اجتماعی به وجود آورند.در سال ۲۰۱۲، سهام فیس بوک به صورت عمومی عرضه شد و با ثبت ۱۰۴ میلیارد دلار ارزش بازار، صاحب رکورد جدیدی در دنیا شد. با وجود این‌که در سال‌های اخیر شبکه‌های اجتماعی بسیاری وارد دنیای دیجیتال شدند؛ فیس بوک هنوز یکی از پرطرفدارترین رسانه‌‌های اجتماعی در سراسر جهان است.

مارک زاکربرگ

مارک الیوت زاکربرگ (Mark Elliot Zuckerberg) متولد ۱۴ می ۱۹۸۴، برنامه نویس رایانه و یکی از موسسان اصلی وبگاه شبکه‌ اجتماعی فیس بوک است. او اولین قدم‌های مسیر خود را در کودکی و سن بسیار کم برداشت و در همان سال‌ها نیز موفقیت‌هایی را تجربه کرد که کمتر کسی می‌تواند در تمام طول زندگی تجربه کند. علاقه‌ی بسیار او در کودکی باعث شد از والدینش کتاب آموزش برنامه‌نویسی C++ را هدیه بگیرد و بتواند به کمک آن، در همان سال‌های کودکی، برنامه‌نویسی رایانه‌ای آتاری را انجام دهد. بعد از این‌سال‌ها و گذشت دو سال از اولین قدم‌هایی که زاکر در راه کدنویسی و آموختن آن‌ها برداشت، در طول مدت دوسال یک برنامه‌ی مهم برای خانوده‌ی خود به نام ZuckNet طراحی کرد. زاکر این برنامه را برای برقراری ارتباط میان پدرش و خانواده ساخت. پدر او که ساعت‌های زیادی در مطب دندان‌پزشکی خود مشغول و دور از خانه بود، با کمک این برنامه‌ توانست به اعضای خانواده پیام بفرستد و یا از آن‌ها پیام‌ دریافت کند.

نسخه‌ی اولیه‌ی این پیام‌رسان دراصل همان Instant Messenger  شرکت AOL بود.
اما استعداد‌ها و فعالیت‌های رایانه‌ای زاکربرگ هیچوقت متوقف نشد. زمان اشتغال به تحصیل دوران دبیرستان، همواره در تلاش برای ساخت برنامه‌های جدید دیگری بود. همان زمان یک پیشنهاد کاری بزرگ دریافت کرد و به واسطه این پیشنهاد، زاکر وارد مراحل ساخت برنامه‌ای به ‌نام Synapse شد. این برنامه نوعی هوش مصنوعی بود که عادات کاربران در گوش‌دادن به موسیقی را شناسایی می‌کرد. زاکربرگ رویاها و هدف‌های خود را به زبان‌ صفر ویک به گوش نرم‌افزارها می‌خواند و جادوی ساخت برنامه‌های مختلف نرم‌افزاری را به نام خود ثبت کرد. همین بهانه‌ای بود که شرکت‌های AOL و مایکروسافت، پیشنهاد و درخواست همکاری با او را داشته باشند. او یک جوان آمریکایی بود یا فکری سراسر از ایده‌ها و برنامه‎های خلاق و متفاوت که تنها حاصل یکی از آن‌ها توانست دنیای اینترنت را تغییر دهید. برای چنین فکر بزرگی، رسیدن و آموختن این‌که بتوان چگونه تاثیر بیشتری روی مردم  و افراد گذاشت، مهم‌تر از این بود که پای‌بند دوتا از بزرگ‎ترین شرکت‌های فناوری در جهان شود. زیرا که زاکر به دنبال تاثیر روی مردم تمام دنیا بود و این نیازمند آموختن چگونگی برقراری ارتباط با مردم است. درست در همین‌جا بود که داستان فیس بوک رقم خورد.

مارک زاکربرگ و هاروارد، نقطه‌ی شروع داستان فیس ‌بوک

در سال ۲۰۰۲، وقتی زاکر دانشجوی هاروارد شد تمام فکر‌ها و پیش‌بینی‌ها حاکی از این بود که بعد از این، زاکر را به عنوان دانشجوی برنامه‌نویسی خواهیم شناخت؛ اما نه! رشته‌ی روان‌شناسی انتخاب زاکربرگ برای تحصیل در دانشگاه بود.
این انتخاب در ابتدا شاید عجیب باشد. وقتی به ماهیت و ظاهر اعتیاد‌آوراشتراک‌گذاری‌ها، لایک‌ها، اظهارنظر‌ها و تعاملی که با حضور در فیس بوک، با افراد انجام خواهد شد؛ به پاسخ این سوال که چرا روان‌شناسی، پی خواهید برد و قسمت مبهم این انتخاب، برای شما روشن‌‌تر خواهد شد. زاکربرگ وقتی در حال تحصیل رشته‌ روان‌شناسی بود؛ سایت اینترنتی Facemash را راه‌اندازی کرد که تبدیل به یکی از دردسر‌های جدی او در همان اوایل تحصیل‌اش و سال ۲۰۰۳ شد. این سایت اینترنتی که در ۴ ساعت اول انتشار، ۴۵۰ کاربر داشت؛ از کاربران می‌خواست با توجه به تصاویر خوابگاه، در مورد میزان جذابیت هریک از دانشجویان نظر بدهند. این خطری شد برای اخراج زاکربرگ که درنهایت پس از عذرخواهی عمومی، به او اجازه دادند بماند. اما زاکربرگ بازهم دست از برنامه‌نویسی و ساخت‌ برنامه‌های مختلف برنداشت.

 فیس بوک چیست؟

فیس بوک، یک شرکت خدمات رسانه ای آنلاین و شبکه اجتماعی آمریکایی مستقر در منلو پارک کالیفرنیا است. این بنیاد توسط مارک زاکربرگ به همراه تعدادی از دانشجویان و هم اتاقی هایمارک زاکربرگ در دانشگاه هاروارد یعنی ادواردو ساورین، اندرو مک کلوم، داستین موسکوویتز و کریس هیوز تأسیس شد. این شرکت به همراه آمازون، اپل و گوگل،یکی از چهار شرکت بزرگ فناوری محسوب می شود و سال تاسیس آن به 2004 برمی‌گردد.

بنیانگذاران در ابتدا عضویت در این وب سایت را محدود به دانشجویان هاروارد و متعاقباً دانشجویان کلمبیا، استنفورد ویل کردند. در نهایت عضویت به دانشگاه های باقیمانده آیوی لیگ (گروهی متشکل از هشت دانشگاه معروف) یعنیMIT ومؤسسات آموزش عالی در منطقه بوستون و سپس دانشگاههای مختلف دیگر و در نهایت دانشجویان دبیرستانی گسترش یافت. از سال 2006 ، به هر کسی که ادعا می کند حداقل 13 سال دارد اجازه‌ی ساخت حساب کاربری در فیسبوک داده می‌شود؛ هر چند که این کار ممکن است بسته به قوانین محلی متفاوت باشد. شرکت فیس بوک در فوریه 2012 ارائه اولیه عمومی (IPO) خود را برگزار کرد و ارزش این شرکت به 104 میلیارد دلار رسید که بیشترین رقم تا به امروز برای یک شرکت عمومی تازه فهرست شده است روش درآمد زایی فیسبوک بیشتر از طریق تبلیغاتی است که در صفحه و در اخبار سایت کاربران ظاهر می شود.

با استفاده از دستگاه هایی که قابلیت اتصال به اینترنت دارند مانند رایانه های شخصی، لپ تاپ و تلفن های هوشمند می‌توان به فیسبوک دسترسی داشت. پس از ثبت نام، کاربران می‌توانند برای خود یک پروفایل ایجاد کرده و اطلاعات مربوط به خود را در آن نشان دهند. آنها می توانند متن، عکس و مولتی مدیابا هر کسی که موفقت کرده اند که “دوست” آن ها باشد به اشتراک بگذارند. تعداد اعضا فیسبوک طبق ادعای خودش بیش از 2.3 میلیارد کاربر فعال ماهانه از ماه دسامبر سال 2018 است اما با این حال، با یک مشکل بزرگ موجه است و آن هم حساب های جعلی است. در سه ماهه آخر سال 2018 و سه ماهه اول سال 2019، سه میلیارد حساب جعلی در فیسبوک وجود داشت که باعث شد بسیاری از منتقدین این سؤال را مطرح کنند كه آیا فیس بوك می‌داند چه تعداد کاربر واقعی دارد؟

پوشش های رسانه ای فیسبوک درگیر جنجال های بسیاری بوده است. این موارد اغلب شامل حریم شخصی کاربران (مانند رسوائی کمبریج آنالیتیکا)، دستکاری سیاسی (مانند انتخابات دولت آمریکا در سال 2016)، اثرات روانی مانند اعتیاد و عزت نفس پایین و محتوا هایی است که با اعتراض برخی از کاربران روبرو شده است که از جمله آن ها اخبار جعلی، توطئه، نظریه ها و نقض حق چاپ. فیسبوک همچنین اطلاعات نادرست را از صفحات خود حذف نمی‌کند که باعث جنجال های مداوم می‌شود. مفسران اظهار داشته اند كه فیسبوك به انتشار اطلاعات دروغین و اخبار جعلی كمك می‌كند.

شرکت فیس بوک محصولات و خدمات دیگری نیز ارائه می‌دهد.فیسبوک توانسته اینستاگرام، واتس اپ، Oculus و GrokStyle را به دست آورد و به طور مستقل فیس بوک مسنجر، فیس بوک واچ  و پورتال فیس بوک را توسعه بدهد.

روش درآمد زایی فیسبوک

بسیای از صنایع و کسب و کارهای مختلف از فیسبوک برای درآمدزایی استفاده می‌کنند اما روش درآمدزایی خود فیسبوک چگونه است؟ برای دانستن این موضوع در ادامه مقاله با ما همراه باشید.

تبلیغات تجاری

مهمترین کانال درآمد فیسبوک تبلیغات است. این شرکت در گذشته با تبلیغات پشتیبانی شده است و به احتمال زیاد در آینده نیز با استفاده از همین روش پشتیبانی شود. در حالی که برخی ادعا کرده اند که یک روز فیس بوک برای استفاده از خدماتش هزینه دریافت خواهد کرد اما این شایعات کاملاً نادرست است. فیس بوک هر ساله بیش از نیم میلیارد درآمد کسب می کند که بخش عمده آن از تبلیغات ناشی می شود. بنابراین چه کسی هزینه تبلیغات را پرداخت می کند؟

بزرگترین بخش درآمد تبلیغاتی در فیسبوک، با استفاده از پلتفرم تبلیغاتی Self-Serve این شرکت است. این تبلیغات در نوار کناری اکثر صفحات شبکه اجتماعی فیسبوک نمایش داده می‌شوند. مهمترین مزیت این پلتفرم تبلیغاتی، ویژگی هدفمند بودن این تبلیغات برای هر شخص است. طی چند سال گذشته ، فیسبوک قابلیت های تبلیغات هدفمند خود را افزایش داده است فیسبوک برای تبلیغات موارد زیر را به صورت هدفمند در نظر می‌گیرد:

جنسیت، سن، محل کار، مدرسه، کلمات کلیدی پروفایل، رابطه های شخصی و موارد دیگر. اخیراً فیس بوک API تبلیغات خود را منتشر کرد که امکان خرید تبلیغات قوی را در بالای پلتفرم تبلیغاتی فیسبوک فراهم می‌کند.

مشاغل کوچک مانند پزشکان، وکلای دادگستری، رستوران ها و دیگر مشاغل نیز تا میزان زیادی از این روش درآمد زایی فیسبوک که استفاده از پلتفرم تبلیغاتی است استفاده می‌کنند. با استفاده از این سرویس، اشخاصی که قصد تبلیغات دارند با پرداخت مبلغی به فیسبوک، می‌توانند کسب و کار خود را به صورت هدفمند تبلیغ کنند. همانطور که اشاره کردیم فیسبوک عوامل زیادی را برای نشان دادن تبلیغات در نظر می‌گیرد. با یک مثال این قضیه را بهتر روشن می‌کنیم.

فرض کنید که یک مرکز برای انجام بازی های رایانه ای تاسیس شده است. در این مرکز شما می‌توانید با ثبت نام و پرداخت مبلغی ماهانه، از خدمات این مرکز استفاده کنید. چندین کامپیوتر برای شما قرار داده شده است، می‌توانید بازی مورد نظر خود را انتخاب کنید، با دیگر افراد عضو رقابت کنید. حتی می‌توانید برای عضویت در تیم این مرکز تلاش کنید و در مسابقات کشوری که بین مراکز و انجمن های مختلف برگزار می‌شود شرکت کنید. چنین مرکزی برای شناخته شدن و رشد خود به دنیاب تبلیغات است و تصمیم می‌گیرد از فیسبوک کمک بگیرد. یک صفحه در این شبکه اجتماعی تاسیس می‌کند و با انتشار محتوای مختلف سعی در رشد کسب و کار خود می‌کند. اما بعد از مدتی متوجه می‌شود که بازدهی مناسبی ندارد و تصمیم می‌گیرد برای تبلیغات به فیسبوک مبلغی پرداخت کند. الگوریتم های هوشمند گوگل برای تبلیغ و شناساندن این مراکز عوامل زیر را در نظر می‌گیرند:

رده سنی: نوجوانان و جوانان بهترین گزینه برای این کار هستند و فیسبوک برای مثال گروه سنی 12 تا 25 سال را هدف قرار می‌دهد. کلمات کلیدی: عبارت هایی مانند “بازی” یا “بازی های رایانه ای” یا “مسابقات بازی های رایانه ای” کلمات مناسبی هستند که فیسبوک از آن ها استفاده می‌کنند(این روش با روش گوگل متفاوت است). فیسبوک عوامل بسیار دیگری را نیز در نظر می‌گیرد و به این ترتیب، تبلیغات هدفمند آن ارائه می‌شوند.

تبلیغات مداخله کننده (Engagement)

علاوه بر محصول تبلیغاتی سلف سرویس فیسبوک (Self-Serve)، درصد قابل توجهی از درآمد را از طریق محصول ” تبلیغات مداخله کننده (Engagement)” بدست می‌آید. این تبلیغات یک راه حل ارائه شده توسط فیسبوک برای تبلیغ کنندگان برندهای بزرگ است. فیسبوک این تبلیغات را در صفحه اصلی سایت قرار می‌دهد. هنگامی که کاربر وارد سیستم می‌شود، با این تبلیغات که در سمت راست صفحه اصلی قرار دارد، ارتباط برقرار برخورد می‌کند.

توافقنامه و بنر تبلیغاتی مایکروسافت

پیشتر فیسبوک برای نمایش بنرهای بزرگ تبلیغاتی در سایت خود با مایکروسافت توافق کرده است. اما این تبلیغات از بین رفته است زیرا فیسبوک قصد دارد کاملا مستقل باشد اما به هر حال این روش نیز درآمدی برای فیسبوک کسب کرده است.

چه شبکه هایی رقیب فیسبوک می‌باشند؟

فیسبوک در طول مسیر رشد خود همواره رقبایی داشته و یا خود رقیب بسیاری از شبکه های اجتماعی بوده است. در زیر تعدادی از شبکه های اجتماعی که به عنوان رقیب فیسبوک تلقی می‌شوند آورده شده است.

1.  اینستاگرام: اینستاگرام را می‌توان مهم ترین رقیب فیسبوک دانست هر چند که فیسبوک مالک آن می‌باشد. قابلیت های اینستاگرام باعث محبوبیت آن شده است. هرچند که اینستاگرام یک رقیب از نظر درآمدزایی نیست اما از نظر تعداد کاربران رقیب بزرگی است.
2.  اسنپ چت: اسنپ چت محبوبیت خود را همچنان ادامه می‌دهد زیرا به کاربران این امکان را می دهد تا فقط به محدودی از افرادی که انتخاب کرده اند دسترسی داشته باشندنه همه‌ی دوستانشان به طور همزمان.
3.  لینکدین: این شبکه به اندازه فیسبوک شناخته شده نیست اما مهمترین پلتفرم برای ثبت رزومه و تجارت است.
4.  توئیتر: توئیتر نیز از نظر درآمدزایی و عضو، یک رقیب فیسبوک به حساب می‌آید اما بیش از فیسبوک برای درآمد زایی متکی به تبلیغات است.

فیلتر فیسبوک

فیلتر فیسبوک در ایران چندین بار اجرا و سپس برداشه شد اما نهایتا دسترسی به این شبکه اجتماعی مسدود شد.چند سال پیش نیز اخباری مبنی بر رفع فیلتر فیسبوک به گوش می‌رسید که صحت آن ها تکذیب شد.

آمارهایی از فیسبوک

در نمودارها و جدول های زیر، شرح درآمد، تعداد کاربران و برخی آمارهای دیگر از فیسبوک آورده شده است.

جدول تعداد کاربران فیسبوک با گذشت زمان

مرکز آموزشی و کارآفرینی خوارزمی اصفهان در آشنایی هرچه بیشتر با اینگونه مسائل در مورد شناخت برندهای مختلف و انتخاب برند مناسب خود در کنار شما خواهد بود و با تدارک دوره های مختلف در زمینه های گوناگون راهگشای کسب و کار شما عزیزان است.