براساس یک پیش فرض قدیمی هر اسکناس نماینده مقدار مشخصی از طلا  یا فلزات گران بها به حساب می‌آید که در خزانه موجود است،.به همین دلیل در مواجهه با دنیای ارزهای دیجیتال، سوالاتی در رابطه با پشتوانه ارزهای دیجیتال مطرح می‌شود.

ما در این مقاله سعی داریم به این سوالات پاسخ دهیم با ما همراه باشید.

احتمالا این ادعا به راحتی قابل اثبات باشد که اگر از اکثر مردم راجع به ارزهای دیجیتال سوال شود در جواب فقط خواهند گفت: بیت کوین؟و دیگر تمام.

 میگویید نه؟ امتحان کنید…

امروزه با وجود اینکه قریب به 8000 ارز دیجیتال مختلف وجود دارد اما اکثریت ، ارز دیجیتال را فقط بیت کوین می دانند باید بگوییم که هر بیت کوینی ارز دیجیتال است اما هر ارز دیجیتالی بیت کوین نیست.

 همه‌ی ارز های دیجیتال براساس یک بستر و زیربنای مشخص در حال فعالیت هستند ، تکنولوژی بلاک چین نقش این زیربنا را ایفا می کند.

بلاک چین ساختاری زنجیروار از بلاک هاست که به افراد اکه امکان ذخیره سازی امن اطلاعات را فراهم می آورد بدون آنکه امکان ایجاد تغییر در محتوای ثبت شده آن وجود داشته باشد.

یکی از ویژگی های خارق العاده بلاک چین غیرمتمرکز بودن آن است این یعنی هیچ فرد یا سازمان دولتی در کنترل آن نقش ندارد و تراکنش ها توسط تک تک کاربران بصورت آنلاین تایید و اعتبار دهی می شود، بله درست متوجه شدید این گرایش به ارزهای دیجیتال که روز به روز پررنگ تر هم می شود دلیل امنیت شبکه است یک امنیت جمعی که همه کاربران به سهم خود در ایجاد و حفظ آن نقش دارند.

پول فیات (Fiat Money) یا بدون پشتوانه

پول فیات در تعریف‌ها به‌عنوان پول بدون پشتوانه معرفی می‌شود. آن‌چیزی که در بازار فارکس نیز مبادله می‌شود همین ارزهای فیات هستند که نسبت به هم مبادله می‌شوند. اما سوال این است که پول فیات واقعا بدون پشتوانه است؟

در جواب این سوال می‌توان گفت که پشتوانه ارز فیات هر کشوری حکومت و دولت و اقتصاد آن کشور است و چیزی که به آن ارزش می‌دهد، مقبولیت عمومی مردم آن کشور است. یعنی اگر اقتصاد و قدرت دولت کشوری در دنیا قوی‌تر شود، باعث می‌شود تا نرخ ارز آن کشور نیز نسبت به سایر کشورهای دیگر بالاتر برود و دیگر نرخ تبدیل پول به ارز سایر کشورهای جهان یکسان نبوده و همواره درحال تغییر است.

مسئله مهم دیگری که به ارز یک کشور معنا می‌دهد، مقبولیت و حمایت عمومی مردم دنیا از آن ارز است. به‌عنوان مثال اگر مردم جهان همه باهم تصمیم بگیرند که دیگر از دلار برای مبادلات و تجارت خود استفاده نکنند، ارزش دلار در جهان به‌سرعت کاهش می‌یابد. به‌عنوان مثالی دیگر در کشور خودمان و بعد از انقلاب اسلامی، دولت و بانک مرکزی دستور جمع‌آوری پول‌های قدیمی را داد و شکل پول‌های جدید را به بازار ارائه داد. این مسئله با اقبال عمومی مردم مواجه شد و باعث شد تا پول‌های جدید جایگزین پول‌های قدیمی شده و وارد بازار شوند. اما اگر مردم پول‌های خود را به بانک مرکزی نمی‌دادند، قضیه فرق می‌کرد.

چاپ پول بدون پشتوانه و تاثیرات آن بر اقتصاد کشورها

بعد از این‌که پول‌های جهان به‌صورت فیات تبدیل شدند، بانک مرکزی هر کشور بنا به اقتضای شرایط سیاسی و اقتصادی کشورش تصمیم به چاپ پول بدون پشتوانه می‌کرد. اما این چاپ پول به تنهایی چیز بدی نیست. بگذارید برایتان مثالی بزنم. فرض کنید کشور دوست و برادر چین با ایران وارد معامله می‌شود و در ازای خرید نفت از ایران به ما یوان پرداخت می‌کند. کشور ایران نیز در مقابل واردات کالاهای اساسی مثل دسته بیل و خلال دندان از چین همان یوان‌ها را به چین بازمی‌گرداند. با فرض این‌که دولت چین برای خرید نفت از ایران آن مقدار یوان را چاپ کرده باشد، اگر تولید داخلی چین به اندازه مقدار پولی که برای خرید نفت چاپ کرده و دوباره وارد کشورش شده نباشد، باعث تورم شدید در چین خواهد شد. اما می‌بینیم که این‌طور نیست پس یعنی چاپ پول به خودی خود اقدام بدی هم نیست.

در این‌جا سوال پیش ‌می‌آید که اگر فرضیه فوق درست باشد اکنون باید در آمریکا با چاپ بی ‌رویه و بدون پشتوانه دلار، تورم بسیار شدید باشد و قیمت‌ها سر به فلک برسد؛ ولی می‌بینیم که در حقیقت این‌طور نیست. دلیل این امر آن است که آمریکا به‌شدت از ورود دلار به کشورش جلوگیری می‌کند. در حال حاضر و به‌خاطر مرجع بودن دلار به‌عنوان ارز رایج معاملاتی در جهان، مقدار دلارهای موجود در دنیا بسیار بیشتر از صنعت و تولید ناخالص داخلی (GDP) کشور آمریکا است. دولت آمریکا با این‌کار مرزی بین دلارهای خارجی موجود در دنیا و دلارهای داخل کشورش ایجاد کرده است تا از ایجاد تورم در کشور جلوگیری کند. به‌عنوان مثال برای ورود دلار به کشور آمریکا باید اظهارنامه پر کنید و در غیر این‌صورت سرمایه شما ضبط شده و اجازه ورود به آمریکا را نخواهد داشت. این قانون در بسیاری از کشورهای دنیا (به غیر از ایران و شرکا) به منظور جلوگیری از تورم‌های داخلی اعمال می‌شود.

باتوجه به این مطلب  و چاپ بی‌رویه دلار در آمریکا (به خصوص بعد از بحران کرونا)، می‌توان گفت که حجم دلارهای موجود در آمریکا بسیار بیشتر از مقدار GDP آمریکا است. پس نتیجه‌گیری می‌کنیم که دلار آمریکا واقعا بدون پشتوانه است.

بیت کوین نیز نوعی ارز فیات به حساب می‌آید، این یعنی چه؟

درست به‌مانند یورو و دلار، بیت کوین و دیگر ارزهای دیجیتالی نیز ارزهایی بدون پشتوانه به‌حساب می‌آیند. چراکه ارزش آنها می‌تواند آزادانه تغییر کند و قیمتشان توسط بازار تعیین می‌شود. تا جایی که حتی می‌توانید بگویید، این مصرف‌کنندگان ارزهای دیجیتال هستند که قیمت آن را به‌وسیله مفهوم «اجماع» مشخص می‌کنند.

برعکس ارزهای بدون پشتوانه سنتی، فاکتورهای اساسی در ارتباط باارزش بیت کوین وجود دارد که آن را قابل‌ اتکا می‌کند. اول از همه اینکه بیت کوین توسط رایانه‌هایی استخراج می‌شود که تهیه آنها نیازمند وقت و هزینه و سرمایه‌گذاری است. بدین ترتیب هر چه روند استخراج بیت کوین گران قیمت‌تر شود، احتمال بالاتر رفتن آرام قیمت این ارز نیز بیشتر خواهد شد.

دوم اینکه، در ارتباط با ارزهای سنتی، دولت‌ها هرگاه که بخواهند می‌توانند ذخیره ارزهای خود را به هر میزان که می‌خواهند بالا ببرند. این در حالی است که انجام چنین کاری در بیت کوین غیرممکن است. چراکه میزان عرضه بیت کوین کاملاً مشخص‌شده و تعداد بیت کوین‌هایی که وارد بازار می‌شوند رفته‌رفته کاهش خواهد یافت. بیت کوین نمی‌تواند به ابزاری دولتی بدل شود و هیچ مسئول و حکومتی نیز برای آن اهمیت ندارد. چراکه بیت کوین ارزی مستقل و آزاد است.

پشتوانه یک ارز مهم نیست، ادراک اهمیت دارد

پس از کنار گذاشتن توافق بریتون وودز، ایده پشتوانه سازی ارزها به‌وسیله کالاها ناکارآمد تلقی شد. در عوض ادراک سیاسی و سیاست‌های اقتصادی به‌عنوان ایده‌های اساسی مطرح شدند. طبق این ایده‌ها، پول‌ها ارزشمند هستند، چراکه ما به ارزشمند بودن آنها باور داریم. و این مسئله حقیقت پشت دلار، یورو، پوند و صد البته بیت کوین است.

ما می‌توانیم پول‌هایمان را در ازای گرفتن کالاها خرج کنیم. خرده‌فروشی‌های بسیاری در سطح جهان بیت کوین را به‌عنوان یک روش پرداخت قبول دارند. درواقع، هنگامی‌که از ارزش پول‌های عجیب‌وغریب نوین مانند بیت کوین صحبت می‌کنیم، این نرخ استفاده، امکان خرید کالاها و خدمات، تاریخچه ایجاد و بزرگی جامعه استفاده‌کننده از آن ارز هستند که تعیین می‌کنند ارزش آنها چقدر است. سؤالاتی از قبیل «آیا مردم از آن برای خرید کالا استفاده می‌کنند؟»، «آیا جامعه استفاده‌کننده آن به‌اندازه کافی بزرگ، ثابت و قانون‌مند است؟» همیشه نشان‌دهنده قیمت یک ارز نوین مانند ارزهای دیجیتالی بوده و در ارتباط بابیت کوین، جواب این سؤالات همیشه «بله» باقی‌مانده است.

بسیاری از افراد، از بیت کوین به‌عنوان یک ابزار سرمایه‌گذاری یاد می‌کنند تا یک ارز واقعی. یکی از اصلی‌ترین دلایل چنین تفکری را می‌توان در نوسانات شدید قیمت بیت کوین دید. این در حالی است که ارزش یک ارز سنتی نیز می‌تواند دچار فراز و نشیب‌های بسیاری شود. بله، حتی ارزهایی که توسط دولت‌های بزرگ و حکومت‌ها کنترل می‌شوند هم می‌توانند دست‌خوش تغییرات هنگفت قیمتی شوند. به‌عنوان‌ مثال، پوند بریتانیا، طی همه‌پرسی خروج از اتحادیه اروپا، در عرض چند هفته، بخش عمده‌ای از ارزش خود را از دست داد.

در برخی موارد ، تورم‌های بسیار زیاد  ممکن است باعث شوند تا یک ارز ارزشی نزدیک به صفر پیدا کند. کشور زیمباوه نمونه‌ای از این کشورهاست. در سال‌های اخیر با افزایش بسیار زیاد تورم در این کشور، دولت اقدام به چاپ اسکناس‌هایی به ارزش صد میلیارد دلار کرده‌اند. این تورم تا جایی پیش رفت که قیمت یک دلار آمریکا، قیمتی برابر ۳۵ تریلیون دلار زیمباوه داشت. در ماه آوریل نیز، صندوق بین‌المللی پول اعلام کرد که ونزوئلا در سال جاری با تورم ۵۰۰ درصدی دست‌وپنجه نرم می‌کند و این رقم در سال آینده به ۱۸۰۰ درصد خواهد رسید. بدین ترتیب به‌زودی شاهد از بین رفتن تمام ارزش واحد پول ونزوئلا خواهیم بود.

همان‌طور که مشاهده کردید، سوء مدیریت و چاپ بی‌رویه اسکناس از جانب دولت می‌تواند موجب تورم‌های بی‌سابقه شود. از همین رو بیت کوین در نظر دارد تا به ارزی تبدیل شود که هیچ دولتی توان کنترل آن را نداشته باشد. این مردم هستند که پول خود را استخراج می‌کنند. آنها می‌توانند در بازاری کاملاً آزاد، پول‌های استخراج‌شده خود را خرج نمایند. به‌علاوه ازآن‌جهت که ارز، خود را تأمین می‌کند و تعداد آن از یک مقدار خاص فراتر نخواهد رفت، از همین رو نمی‌توان آن را محور مذاکرات سیاسی قرار داد. پس کاملاً درست است که بگوییم بیت کوین به هیچ کالایی وابسته نیست و کاملاً به درک ما بستگی دارد. درست به‌مانند ارزهای مدرن دیگر، ارزهایی که مبتنی بر سیستم‌های همتا به همتا عمل می‌کنند، قابل‌اتکاتر از نمونه‌هایی هستند که توسط دولت‌ها و حکومت‌ها کنترل می‌شوند.

مرکز آموزشی و کارآفرینی خوارزمی اصفهان در آشنایی هرچه بیشتر با اینگونه مسائل پیرامون ارزهای دیجیتال در کنار شما خواهد بود و با تدارک دوره های مختلف در زمینه های گوناگون راهگشای کسب و کار شما عزیزان است.