پرتفوی چیست؟
17 فوریه 2021 2021-02-14 15:36پرتفوی چیست؟
پرتفوی چیست؟
به مجموعه سهام خریداری شده توسط سرمایه گذار، پرتفو میگویند. در واقع، پرتفوی یا سبد سهام به این موضوع اشاره میکند که باید سرمایه خود را بین چندین دارایی مالی مختلف تقسیم کنید تا از این راه بتوانید ریسک سرمایهگذاری خود را کاهش دهید. اصطلاحی در دنیا رایج است که میگوید: «هیچگاه تمام تخممرغهایت را در یک سبد نگذار» این اصلاح را میتوان در مورد پرتفوی به کار گرفت. اجازه بدهید با یک مثال ساده، مفهوم سبد سهام را برایتان روشنتر کنیم. تصور کنید که شما ۲۰ میلیون تومان برای سرمایهگذاری در بورس اختصاص میدهید و آن را بین چهار سهم مختلف تقسیم میکنید. در این حالت شما یک سبد سرمایهگذاری تشکیل دادهاید.
معامله گران در بازار سرمایه در مقابل سرمایهگذاری که انجام میدهند (ریسک) باید بازدهی را از بازار کسب کنند (ریوارد). درواقع میزان سرمایهگذاری صورت گرفته توسط هر سرمایهگذار، وابسته به مقادیر بازده و ریسک است. اگر دوشرکت را در نظر بگیرید که یک محصول یکسان را تولید میکنند و در مقاطعی شرکت اول دچار بحران میشود و شرکت دوم در حال بازدهی بیشتری ناشی از تولید بیشتر و کسب سهم بیشتری از بازار میباشد و یا برعکس این قضیه اتفاق بیفتد. فرض کنید که یک سرمایهگذار قصد خرید سهام یکی از این دوشرکت را دارد لذا برای این خریدار دو حالت وجود دارد:
- حالت اول اینکه اقدام به خرید سهام فقط یکی از شرکتها کند حالت دوم این است که بخشی از سرمایه خود را به خرید سهام شرکت اول و بخشی دیگر را به شرکت دوم اختصاص دهد. در حالت اول ممکن است که سرمایهگذار بازده قابلتوجهی (با توجه به افزایش ارزش سهم شرکت) به دست آورد، ولی از طرفی ممکن است که شرکت دیگر اقدام به اصلاح سازوکار داخلی خود کند تا بتواند در رقابت با شرکت مقابل پیروز شود و درنتیجه شرکت اول دچار کاهش شدید قیمت سهام شود.
- اما در حالت دوم به دلیل اینکه سرمایهگذار در تخصیص سرمایههای خود به شرکت برتر، به صورت یکجا و کامل عملنکرده و پیشبینی رشد شرکت رقیب را در نظر گرفته است، اقدام به کاهش ریسک سرمایهگذاری خودکرده است. درواقع سرمایهگذار با خرید بخشی از سهام دو شرکت اقدام به تشکیل پرتفوی سبد سهام (portfolio) کرده است. معنی ساده واژه پرتفوی، سبد سرمایهگذاری به طور عام و سبد سهام از ترکیب داراییهای سرمایهگذاری شده توسط یک سرمایهگذار است.
معنای پرتفوی در بورس چیست؟
بازار بورس و در سهام مختلف سرمایه گذاری می کنید، در واقع یک پرتفوی بورسی برای خود ایجاد کرده اید که در آن سهام چندین شرکت مختلف قرار دارد. وقتی هم در مورد مدیریت ریسک و خرید سبد سهام در بورس صحبت میشود دقیقا منظور همین است که از خرید تک سهم و سرمایه گذاری تمام پول خود در یک سهم خودداری کنید و به جای آن کل سرمایه خود را به سه، چهار یا پنج بخش تقسیم کنید و هر قسمت را در یک شرکت سرمایه گذاری کنید. در تشکیل پرتفو شما باید از دانش تحلیلی شامل تحلیل بنیادی سهام و همینطور تحلیل تکنیکال آن آگاهی داشته باشید. به علاوه وقتی می خواهید هر بخش از سرمایه خود را به یک شرکت اختصاص دهید برای اینکه اصول متنوع سازی را رعایت کنید لازم است شرکتهایی را که انتخاب میکنید در چند صنعت مختلف بورسی باشند. همینطور میتوانید بخشی از سهام خود را به شرکتهای بزرگ بازار و بخشی دیگر را به شرکتهای کوچک و پرنوسان اختصاص دهید.
((همه تخممرغهایتان را در یک سبد نچینید))
قطعاً همه ما حداقل یکبار این جمله معروف را شنیدهایم و احتمالاً سعی کردهایم آن را در مدیریت سرمایه خود بکار ببریم، اما نکته مهم آن است که تشکیل سبد سرمایهگذاری یا همان پرتفوی باید دارای یک سری مزایا و ویژگیهایی همچون تنوعبخشی (diversification) باشد تا بتوانیم بگوییم سبد مناسبی را تشکیل دادهایم. پورتفولیو یا پرتفوی در لغت به معنای کیف دستی بوده که درگذشته یک سرمایهگذار، مجموعهای از اسناد و مدارک خود را در آن حمل میکرده، درواقع سرمایهگذارانی که سهام شرکتهای بورسی را در اختیار داشتند هر روز به بازار بورس سر میزدند تا ببینند سرمایه آنها در چه وضعیتی قرار دارد. در اصطلاح مالی نیز به کنار هم قرار گرفتن ترکیبی از داراییهای مختلف مالی اعم از املاک و مستغلات، سهام شرکتها، اوراق با درآمد ثابت و سپردههای بانکی باهدف تنوعبخشی و کاهش ریسک سرمایهگذاری را پرتفوی یا سبد سرمایه گذاری میگویند.
مفهوم پرتفوی بهینه سهام و مرز کارایی چیست؟
مفهوم پرتفوی بهینه سهام از شاخههای نظریه پرتفوی مدرن است. این نظریه فرض میکند که سرمایه گذاران در حالی دیوانهوار به دنبال حداقل کردن ریسک خود هستند که برای بیشترین بازده ممکن هم تلاش میکنند. مبنای این نظریه آن است که سرمایه گذاران به شکل عقلایی عمل خواهند کرد و همیشه تصمیماتی میگیرند که ضمن پذیریش مقدار قابل قبولی ریسک، بازده سرمایه گذاری آنها را بیشینه میکند.
هری مارکویتز در سال ۱۹۵۲ مفهوم پرتفوی بهینه را مطرح کرد و به ما نشان داد که این امکان وجود دارد تا در عین واحد هزاران پرتفوی مختلف با سطوح متفاوت ریسک و بازده تشکیل داد. این به عهده سرمایه گذار است که تصمیم بگیرد چه مقدار ریسک را میتواند تحمل کند و در قبال آن میزان ریسک پرتفوی خود را بهگونهای متنوع سازی کند که بیشترین بازده ممکن را به دست آورد. اینجاست که مفاهیمی چون متنوع سازی و تخصیص داراییها اهمیت ویژهای پیدا میکنند.
تنوع بخشی پرتفو یعنی چه؟
تنوع بخشی سبد سهام یک تکنیک برای مدیریت ریسک است. برای استفاده از این تکنیک شما باید انواع مختلفی از ابزارهای سرمایه گذاری را در یک پرتفوی با هم ترکیب کنید تا تأثیری را که هر یک از این ابزارها بر عملکرد کل پرتفوی خواهد داشت به حداقل برسانید. ابزارهای سرمایه گذاری شامل سهام، صندوق های سرمایه گذاری، اوراق مشارکت، سپردههای بانکی، طلا و ارز میشود. تنوع بخشی ریسک پرتفوی شما را کاهش میدهد. مدیران مالی میتوانند با فرمولهای پیچیدهای به شما نشان دهند که تنوع بخشی چگونه میتواند ریسک سرمایه گذاری را کاهش دهد.
چرا تنوع بخشی پرتفوی مهم است؟
یکی از خطراتی که همواره سرمایه گذاران و فعالان بازار بورس را تهدید میکند، نوسانات قیمت سهام است. ازآنجاییکه بسیاری از سرمایه گذاران بورسی نمیتوانند نوسانات کوتاهمدت بازار سهام را پیشبینی و با استراتژیهای سرمایه گذاری مختلف خطرات نوسان پذیری قیمت را کنترل کنند، همواره متخصصان پیشنهاد میکنند که سرمایه گذاران از تنوع بخشی پرتفوی خود به عنوان بهترین راه برای تسهیل این مسیر استفاده کنند.
رای تشکیل پرتفوی باید به چه نکاتی توجه کرد؟
قبل از تشکیل پرتفو باید بررسی کنید چه انگیزه هایی باعث میشود تا در دارایی های مالی گوناگون سرمایه گذاری کنید. اساسا ما به طور خودآگاه یا اغلب ناخودآگاه بر اساس سه مولفه انواع مختلف دارایی ها را در پرتفوی خود قرار میدهیم:
- میزان پذیرش و تحمل ریسک
- افق زمانی سرمایه گذاری
- هدف از سرمایه گذاری
مثلا فرد ریسک پذیر بخش اصلی پرتفو خود را به سهام تخصیص میدهد یا فردی که به زودی به سرمایه اش برای خرید خانه نیاز دارد، ترجیح میدهد که ریسک کمتری کند و در دارایی کم نوسانی مثل اوراق با درآمد ثابت یا سپرده های بانکی سرمایه گذاری کند و در نهایت فردی که هدفش به دست آوردن یک جریان درآمدی ثابت است تا با آن بخشی از مخارج خود را پرداخت کند به سراغ صندوق های سرمایه گذاری با درآمد ثابت می رود و فردی که هدفش اندوخته کافی برای دوران بازنشستگی است به سراغ صندوقهای سرمایه گذاری در سهام میرود.
بنابراین با توجه به این سه مولفه بایستی ابتدا ببنید حاضرید چقدر ریسک کنید، همینطور تا چه مدت به سرمایه ی خود احتیاج ندارید و در نهایت هدف خود را از تشکیل پرتفو مشخص کنید. وقتی این سه مورد مشخص میشود، شما به سادگی میتوانید پرتفویی تشکیل دهید که هم نوسانات آن متناسب با سطح پذیرش ریسک شما باشد و هم بالاترین بازدهی را متناسب با افق و اهداف سرمایه گذاری شما ارائه کند.
ارزش پرتفوی
به ارزش مالی و نقدی پرتفوی هر شخص حقیقی یا حقوقی، ارزش پرتفوی گویند. برای قیمتگذاری شرکتهای سرمایهگذاری پذیرفتهشده در بورس اوراق بهادار، مهمترین عامل، ارزش پرتفوی این شرکتها است.
پرتفوی صنایع پربازده را شناسایی کنید
در زمان تشکیل پرتفوی ابتدا صنایع پربازده را شناسایی کنید. سپس از میان آن صنایع پرتفوی خود را ایجاد کنید. قابلذکر است بدون مطالعه شرکتها و انتخاب سهامهای مختلف و تصادفی نیز ممکن است ضرر کنید. پس لازم است با تشخیص صنایع مطلوب جلوی ضرر را بگیرید. با این کار تا حدودی میتوانید ریسک سرمایهگذاری در بورس را کاهش دهید.