وقتی پول اختراع و ایجاد شده و به راحتی قابل نقل و انتقال، خرج‌کردن و کارکردن است، بیت‌کوین چه کاربردی می‌تواند داشته باشد؟
آیا اصلا ارزش دارد به فکر خرید بیت‌کوین یا بدست آوردن آن از راه‌هایی مانند استخراج یا کسب بیت‌کوین باشیم؟

استخراج بیت کوین

در حال حاضر، تنها 3 میلیون بیت کوین دیگر استخراج نشده‌اند. بیت کوین و رمز ارزهایی که با پروسه‌ای مشابه ساخته می‌شوند، یک مزیت نسبت به ارزهای رسمی دولت‌ها دارند، و آن اینکه تعداد آنها برخلاف ارزهای دولتی در طی زمان از حدی زیادتر نمی‌شود.

حال این سوال پیش میاید که بعد از استخراج تمامی 21 ملیون بیت کوین چه اتفاقی خواهد افتاد؟

استخراج بیت کوین پروسه‌ای است که در طی آن مقادیری از بیت کوین وارد چرخهٔ خریدوفروش می‌شود. برای استخراج، کامپیوترها زمان زیادی را صرف حل کردن مسائل و پازل‌های ریاضیاتی بسیار پیچیده و مفهومی می‌کنند تا بتوانند یک بلوک جدید را کشف کنند، بلوکی که پس از کشف شدن به شبکهٔ بیت کوین می‌پیوندد.

در حین کشف بلوک‌ها، اطلاعات مربوطه در بلاک چین ثبت شده و همان طور که بالاتر اشاره شد، “همه از کشف شدن این بلوک جدید با خبر می‌شوند”. در مشارکتی که این ماینرها در شبکهٔ بلاک چین دارند، ماینرها کارهایی مثل ثبت و تأیید نقل‌وانتقالات در شبکهٔ بلاک چین را انجام می‌دهند، یعنی ماینرها همان کارهای بانکی را اما به‌صورت غیرمتمرکز انجام می‌دهند.

در ازای اضافه شدن این بلوک جدید به شبکهٔ بلاک چین، ماینرها تعداد کمی بیت کوین را به‌عنوان هدیه دریافت می‌کنند. میزان این جایزه نیز به‌ازای کشف هر 210000 بلوک نصف می‌شود. در سال 2009 که بیت کوین به‌تازگی معرفی شده بود، پاداش کشف به‌ازای هر بلاک 50 بیت کوین بود. این مبلغ در حال حاضر 6.25 بیت کوین است. به نصف شدن جایزهٔ کشف بلوک‌های جدید به اصطلاح Halving می‌گویند.

تعداد زیادی از سخت‌افزارها را  می­‌توان برای پروسهٔ استخراج استفاده کرد، اما یک سری از این سخت‌افزارها کارایی بهتر و سرعتی بالاتر در حل معادلات مربوطه و کشف بلاک‌های جدید دارند. چیپ‌های خاصی به نام مدارهای مجتمع ویژه کاربردی (ASIC: Application Specific Integrated Circuits) یک دسته از چیپسِت‌های کامپیوتری مؤثر در کنار “واحدهای پردازش گرافیکی Graphic Processing Units” هستند که می‌توانند کارایی بالاتری را در قیاس با سایر سخت‌افزارها داشته باشند. به این سخت‌افزارهایی که به‌صورت اختصاصی برای عملیات استخراج طراحی شده‌اند “تجهیزات استخراج – Mining Rigs” می‌گویند.

در ادامه 3 کاربرد اصلی بیت‌کوین در ایران و خارج از کشور را شرح می‌دهیم تا خود شما تصمیم بگیرید که آیا این زمینه ارزش وارد شدن دارد یا نه:

1 – بیت‌کوین برای پرداخت

همانطور که می‌دانید بیت‌کوین یک ارز دیجیتال است. یک ارز دیجیتال نیز می‌تواند در فضای دیجیتال (سایت‌ها، اپلیکیشن‌های موبایل و انواع برنامه‌های دیگر) برای خرید کالا یا سرویس بکار برده شود.

از این لحاظ، کاربرد بیت‌کوین شباهت زیادی به پول دارد ولی شیوه پرداخت آنلاین با بیت‌کوین مانند پرداخت آنلاین با کارت شتاب نیست.

به دلیل ساختار شبکه بیت‌کوین، افراد برای ایجاد حساب بیت‌کوین نیازی به ثبت مشخصات، طی‌کردن رویه‌های معمول برای افتتاح حساب و یا داشتن حداقل موجودی ندارند. هیچ‌کس مسئول بیت‌کوین نیست و شبکه بیت‌کوین شامل هزاران کامپیوتر و سخت‌افزار در سرتاسر دنیاست که کار تایید تراکنش‌ها و ایجاد بیت‌کوین‌های جدید را انجام می‌دهند.

به همین دلیل است که گفته می‌شود شبکه بیت‌کوین، یک شبکه غیرمتمرکز (decentralized) است.

شاید با خود بگویید چرا باید عده‌ای کامپیوترها و سخت‌افزارهای خود را وارد شبکه بیت‌کوین کنند؟

کامپیوترها و سخت‌افزارهایی که در سرتاسر دنیا، کار امن‌سازی شبکه بیت‌کوین، تایید تراکنش‌ها و ایجاد بیت‌کوین‌های جدید را بر عهده دارند، با بدست آوردن کارمزد تراکنش‌های بیت‌کوین و ایجاد بیت‌کوین‌های جدید، پاداش خود را دریافت می‌کنند. (اینکار همان استخراج بیت‌کوین یا ماینینگ نامیده می‌شود).

بنابراین نقشی به عنوان بانک مرکزی یا یک مرکز یا نهاد مسئول در بیت‌کوین وجود ندارد و این ماینرها هستند که کار تایید تراکنش‌های بیت‌کوین را بصورت خودکار انجام می‌دهند.

برخی معقتدند پرداخت با بیت‌کوین کاملا ناشناس است، در صورتی که اینطور نیست. در واقع شبکه بیت‌کوین از یک جنبه خاص، از شبکه بانکی شفافیت بیشتری دارد زیرا کلیه تراکنش‌های انجام شده توسط بیت‌کوین در بلاک‌چین ذخیره می‌شود و همه افراد در سرتاسر دنیا می‌توانند این تراکنش‌ها را ببینند. ولی با این وجود، تراکنش‌ها بدون نام هستند.

به عبارتی به کیف پول‌های بیت‌کوین و آدرس‌هایی که کار ارسال و دریافت بیت‌کوین را انجام می‌دهند، هیچ نامی تعلق نگرفته است و مانند حساب بانکی نیست که به یک شماره حساب، یک نام تعلق گیرد.

تنها چیزی که یک شخص برای دریافت بیت‌کوین لازم دارد، یک کیف پول و آدرس عمومی بیت‌کوین است. این کیف پول‌ها را می‌توان به رایگان ایجاد نمود.

بعد از ایجاد کیف پول، شخص یک آدرس عمومی (Public key) بدست می‌آورد که از اعداد و کاراکترهای تصادفی ایجاد شده و مشابه این نمونه است:
1921NsmBSZbuUH5aBejvqf4TH2j3oPuxrJ

شخص فرستنده بیت‌کوین، می‌تواند با وارد کردن آدرس بیت‌کوین گیرنده در کیف پول خود، مقدار دلخواه بیت‌کوین را به گیرنده بیت‌کوین بفرستد و در ازای آن، سرویس یا کالا یا ارزی دیگر را دریافت نماید.

به فرایند تبدیل بیت‌کوین به سایر ارزها، اکسچنج یا تبدیل ارز گفته می‎شود.

چه چیزی بر قیمت آن تاثیر می گذارد؟

قیمت بیت کوین پس از آنکه برای اولین بار وارد آگاهی اصلی در سال 2013 شد ، افزایش پیدا کرد. قیمت آن تقریبا 10،000 درصد پیش از فروپاشی  Mt Gox، بزرگترین مبادله بیتکوین آنلاین افزایش یافت.
بعد از آن اتفاق ارزش پول تغییراتی داشت تا بالاخره دوباره قیمت آن شروع به افزایش پیدا کردن کرد.
بسیاری تردیدکنندگان معتقدند که ما در اواسط به جریان افتادن بیتکوین جدید هستیم ، در حالی که طرفداران می گویند ما تازه شاهد ظهور بیت کوین هستیم.

چه چیزهایی را می‌توان با بیت‌کوین خریداری کرد؟

روزبه‌روز بر تعداد فروشندگانی که بیت‌کوین را به عنوان یک روش پرداخت می‌پذیرند اضافه می‌شود. در حال حاضر بیت‌کوین را می‌توان در هزاران فروشگاه آنلاین و آفلاین برای انواع سرویس‌های میزبانی وب مانند هاست و دامنه، خرید قهوه و خواراکی در فروشگاه‌های سطح شهر، سفر به فضا، بلیط هواپیما و حتی خودروی تسلا پرداخت کنید!

البته این چیزها برای خارج کشور است و فروشنده‌های بسیار کمی در ایران هستند که بیت‌کوین را به عنوان روش پرداخت قبول می‌کنند.

به نظر می‌رسد دلیل عمده عدم پذیرش بیت‌کوین به عنوان روش پرداخت، نگرانی از بابت نوسانات قیمت بیت‌کوین، نداشتن آشنایی با تکنولوژی و ندانستن روش ایجاد درگاه پرداخت بیت‌کوین است. افراد زیادی نیز با بیت‌کوین آشنایی ندارند و اگر هم داشته باشند هنوز بیت‌کوین خریداری نکرده‌اند.

اگر قصد دارید فروشگاه‌های آنلاین و آفلاین که در خارج از کشور امکان خرید با بیت‌کوین را فراهم کرده‌اند را بیابید، کافیست عباراتی مانند buy with bitcoin و یا shops accepting bitcoin را در گوگل جستجو کنید.

2 – بیت‌کوین برای سرمایه‌گذاری

از زمان پیدایش بیت‌کوین در سال 2009، همواره عده‌ای بوده‌اند که از این ارز صرفا برای سرمایه‌گذاری و کسب سود از خرید و فروش استفاده کرده‌اند.

در حال حاضر نیز با رشد قیمت بیت‌کوین و توجه بیشتر جهانیان به این ارز دیجیتال، صرافی‌ها و پلتفرم‌های معاملاتی بسیار زیادی ایجاد شده که با انواع روش‌ها می‌توان در آنها به خرید و فروش بیت‌کوین پرداخت.

طبیعتا بیت‌کوین به عنوان یک ارز، در برابر سایر ارزها معامله می‌شود. مبادله بیت‌کوین با دلار رایج‌ترین و پرحجم‌ترین معاملات است.

خرید و فروش بیت‌کوین علاوه بر اینکه در برابر ارزهای رسمی کشورهای مختلف دیگر مانند ین ژاپن، یورو و… رواج دارد، در برابر سایر ارزهای دیجیتال مانند اتریوم، ریپل، دش، استلار، لایت‌کوین و سایر آلتکوین‌ها نیز با حجم بسیار زیادی معامله می‌شود.

در حال حاضر حجم معاملات روزانه بیت‌کوین در صرافی‌های شناخته‌شده حدود 4.5 میلیارد دلار است و کل حجم معاملات بازار ارزهای دیجیتال به روزانه 13.1 میلیارد دلار می‌رسد.

بنابراین این بازار، حجم معاملات بسیار زیادی دارد که نشان‌دهنده گستردگی و علاقه افراد زیاد به خرید و فروش و سرمایه‌گذاری است.

استراتژی‌های مختلفی در خرید و فروش ارزهای دیجیتال وجود دارد. برخی از افراد به معاملات روزانه روی آورده‌اند و با نرم‌افزارهای معاملات اتوماتیک یا بصورت دستی به خرید و فروش روزانه ارزها مشغولند.

عده‌ی دیگری سرمایه‌گذاری میان‌مدت یا بلندمدت را ترجیح می‌دهند، مثلا مقداری ارز خریداری می‌کنند و به امید کسب سود، چندماه یا چندسال نگهداری می‌کنند.

با این حال، عمده حجم موجود در بازار ارزها، به دلیل معاملات کوتاه‌مدت و روزانه است.

نوسانات بسیار زیاد این ارزها، عدم نیاز به دارا بودن شرایط خاص و سایر جذابیت‌ها باعث شده افراد متخصص و حرفه‌ای در معامله‌گری به سمت این بازار گرایش پیدا کنند.

از طرف دیگر، نوسانات برای افرادی که با این بازار آشنایی ندارند یک ریسک محسوب می‌شود زیرا قیمت دارایی دیجیتال خریداری شده ممکن است حتی چند ساعت بعد از خرید، افت قابل توجهی داشته باشد.

3 – بیت‌کوین برای نقل و انتقال پول

علاوه بر خرید و سرمایه‌گذاری، بیت‌کوین در برخی مواقع می‌تواند یک راهکار عالی برای انتقال پول برون‌مرزی و درون‌مرزی باشد.

با وجود تحریم‌هایی که کشورهای مختلف بر علیه هم اعمال می‌کنند، یک شبکه غیرمتمرکز مانند بیت‌کوین راهی ساده و کم‌هزینه برای نقل و انتقال پول بین افراد فراهم کرده است.

به طور مثال شخصی که در ایتالیا ساکن است و قصد دارد مقداری پول به ایران بفرستد، می‌تواند با خرید مقداری بیت‌کوین، آنرا به کیف پول شخص ساکن در ایران انتقال دهد.

شخص ساکن در ایران نیز با فروش بیت‌کوین به ریال از طریق صرافی‌های آنلاین، پول نقد را در حساب خود داشته باشد.

مزیت‌های انتقال پول با بیت‌کوین

• کارمزد بسیار پایین در مقایسه با سایر روش‌ها:بیشتر اوقات کارمزد انتقال کمتر از 1 دلار است
• امکان نقد کردن سریع: تراکنش‌های بیت‌کوین در صورتی که کارمزد مناسبی برای آنها تعریف شود در کمتر از یک ساعت تایید می‌شود
• عدم نگرانی از تحریم: هیچ‌کس نمی‌تواند شبکه بیت‌کوین را تحریم کند، حتی در صورت بسته شدن یک کیف پول برای کاربران یک کشور، کیف پول‌های زیادی هستند که می‌توان از آنها استفاده کرد

معایب انتقال پول با بیت‌کوین

• عدم وجود دانش لازم: کارکردن با بیت‌کوین و کیف پول‌های آن ساده است ولی شخص باید در کارکردن با تکنولوژی راحت باشد و حداقل‌ها را بداند
• عدم اطمینان و عدم تمایل به تغییر: برخی از افراد به دلیل اینکه همواره با سیستم‌های دولتی و چیزهای قابل لمس سروکار داشته‌اند ترجیح می‌دهند درگیر پارادایم قبلی بمانند و تغییر نکنند

علاوه بر موارد فوق، خطرات امنیتی نیز هست. یک اشتباه در ارسال بیت‌کوین می‌تواند باعث ارسال مقادیر اشتباه و یا ارسال به کیف پول اشتباه شود. کارکردن با بیت‌کوین نیاز به دقت و هوشیاری دارد.

جمع بندی

کاربردهای اصلی بیت‌کوین در ایران که شامل پرداخت برای هزینه‌ها، خرید آنلاین و آفلاین، سرمایه‌گذاری، معامله‌گری و نقل و انتقال پول بین طرفین است را برای شما شرح دادیم.

بیت‌کوین نیز مانند هر ارز دیگری می‌تواند هم برای اقدامات سازنده، فعالیت‌های سالم و قانونی استفاده شود و هم اینکه مورد استفاده خلافکاران و پولشویی قرار گیرد.

باید توجه داشت اکوسیستم بیت‌کوین و ارزهای دیجیتال در حال رشد است و طی سال‌های آینده نقش زیادی در زندگی روزمره افراد در دنیا بازی خواهد کرد.  بنابراین بهتر است در این مورد بیشتر بیاموزیم و حتی استفاده از آنها را شروع کنیم تا از سایرین عقب نمانیم. مطالب سایت بورسینس در این دسته‌بندی، می‌تواند راهنمای خوبی برای علاقه‌مندان به این تکنولوژی باشد.

مرکز آموزشی و کارآفرینی خوارزمی اصفهان در آشنایی هرچه بیشتر با اینگونه موضوعات در کنار شما خواهد بود و با تدارک دوره های مختلف در زمینه های گوناگون راهگشای کسب و کار شما عزیزان است