باگذشت سال ها، در کنار تغییرات بزرگ و کوچکی که در کسب و کارها اتفاق افتاده، دغدغه های صاحبین کسب و کارها نیز دچار تغییرات فراوانی شده. تا چند دهه پیش صاحبین کسب و کار دغدغه های امروزی را نداشتند و تمام تمرکزشان بر رساندن خدمات و محصولات خود به دست مشتریان بود. اما امروز دغدغه های جدیدی به وجود آمده است.

در واقع این روزها راه اندازی و مدیریت کسب و کار دشواری های بیشتری دارد، اما در مقابل خدماتی نیز برای رفع همین دشواری به وجود آمده است. خدماتی که در صورت استفاده از آن ها ورق بر می‌گردد. در واقع امروز عصر عصر تخصص است و برای هر مشکلی می توانید از خدمات متخصصین آن حوزه بهره ببرید تا تهدیدها را تبدیل به فرصت کنید. ارسال اظهارنامه مالیاتی، مشکلات مربوط به آن و دادرسی مالیاتی تنها گوشه ای از دغدغه های یک کسب و کار امروزی در مواجهه با مالیات شرکت‌ها هستند، اما نباید از اهمیت آن ها غافل شد.

اظهارنامه مالیاتی، از مهمترین دغدغه های صاحبین کسب و کارهای امروزی

طبق قانون همه شخصیت های حقیقی که در ایران مشغول به کار هستند، همه شخصیت های حقوقی مشغول به کار در ایران، تمام اشخاص حقیقی و حقوقی ایرانی که در خارج از کشور مشغول به کارند، همه اشخاص حقیقی و حقوقی که در خارج از کشور اقامت دارند و از داخل کشور درآمد کسب می کنند و همه اتباع ایرانی که در ایران درآمد دارند باید نسبت به ارسال اظهارنامه الکترونیکی مالیاتی اقدام کنند. البته افرادی که معاف از مالیات هستند در میان این افراد استثنا محسوب می شوند.

اکنون اظهارنامه مالیاتی به یکی از مهمترین دغدغه های صاحبین کسب و کارها تبدیل شده، چرا که در قانون تنبیه و جریمه برای کسانی که از ارسال اظهارنامه مالیاتی و پرداخت مالیات صرفه نظر کنند در نظر گرفته شده است. از طرف دیگر پرداخت هزینه های زیاد جهت مالیات برای بسیاری از کسب و کارها آزاردهنده است و می تواند مشکلات زیادی به بدنه آن ها وارد کند. ایجاست که فرار مالیاتی به عنوان یک راه حل غلط به ذهن صاحبین کسب و کار خطور می کند.

در این شرایط استفاده از خدمات مشاوره مالیاتی می تواند کمک زیادی به این کسب و کارها کند. خدمات مشاوره مالیاتی به طور کلی به دو دسته پیشتیبانی مالیاتی و دادرسی مالیاتی تقسیم می شود.

دادرسی مالیاتی چیست ؟

به طور کلی پروسه ای که منجر به حل شکایات و اختلافات بین مشاغل و سازمان امور مالیاتی کشور می شود، چرخه دادرسی مربوط به مالیات نام دارد. دادرسی مالیاتی از پروسه های مختلفی تشکیل شده که آشنایی با آنها می تواند در شناسایی این روند بسیار کمک کند. در ادامه مراحل دادرسی مالیاتی به اختصار بیان می شود.

بسیاری از فعالین اقتصادی در ایران از جمله اشخاص حقیقی و حقوقی ، ممکن است که در مورد مسائل مربوط به مالیات با سازمان امور مالیاتی با مشکل مواجه شوند. در واقع قوانین مربوط به مالیات و سروکار با آنها می تواند دردسر بزرگی برای فعالین اقتصادی مختلف باشد.

تهیه اظهارنامه های مالیاتی و پرداخت مالیات، فرایندهایی هستند که برای هر شرکت و سازمان از اهمیت بالایی برخوردار است. علت این امر نیز پرداخت جریمه های سنگین در ازای عدم پرداخت مالیات در موعد مقرر است. تهیه اظهارنامه مالیاتی برای هر کسب و کاری، بسیار با اهمیت است و یکی از دغدغه های اصلی صاحبان کسب و کار به حساب می آید.

پشتیبانی مالیاتی چیست؟

پشتیبانی مالیاتی مجموعه ای از خدمات مشاوره در زمینه امور مالیات است که به شرکت ها و موسسات ارائه می شود تا از قوانین مالیاتی و صدماتی که ناآگاهی از آنان می تواند به کسب و کار وارد کند در امان باشند. در زمینه پشتیبانی مالیاتی، مشاوران مالی کمک می کنند که کسب و کارها کمترین میزان از هزینه های مالیاتی را پرداخت کنند. البته کاهش هزینه های مالیاتی در چهارچوب قانون انجام می گیرد.

مالیات در ایران شامل چه مواردی می شود؟

به طور کلی چهار نوع مالیات در ایران وجود دارد که باید توسط اشخاص مختلفی پرداخت شود. انواع مالیاتی که در ایران وجود دارند، عبارتند از:

مالیات بر درآمد سالانه

مالیات بر درآمد سالانه مهم ترین ترین مالیاتی است که در عمل با آن مواجه می شوید. به طور کلی شرکت ها و صاحبان کسب و کارها موظفند که در پایان سال، درآمد کلی شرکت را به دست آورده و آن را از هزینه کم کنند و در نتیجه سود را به دست آورند.

در نهایت این افراد وظیفه دارند که بخشی از سود حاصل شده به را تحت عنوان مالیات پرداخت کنند. مالیات بر درآمد در ایران دارای نرخ ۲۵ درصد از سود است و شرکت ها تنها ۴ ماه پس از پایان سال مالی خود فرصت دارند تا گزارش های مالیاتی خود را تهیه کرده و مبالغ مربوط به مالیات را پرداخت کنند تا در نهایت به دادرسی مالیاتی نیازی نداشته باشند.

مالیات حقوق و دستمزد

مالیات حقوق و دستمزد، همان مالیاتی است که توسط کارمندان پرداخته می شود. این نوع مالیات به دلیل اینکه به طور مستقیم از چک کارمند کسر می شود، هیچ فشار مالی بر شرکت وارد نمی کند و نرخ ان ۱۰ درصد است. اما سوالی که پیش میاید این است که چرا این مالیات حائز اهمیت است؟

از آنجا که قوانین مربوط به مالیات، صاحبان مشاغل را موظف به کسر این مالیات از حقوق افراد می کند، مسئولیت آن برعهده صاحبان مشاغل قرار دارد و در صورت عدم پرداخت، مالیات برای صاحبان مشاغل در نظر گرفته می شود، نه کارمندان.

مالیات بر ارزش افزوده

مالیات بر ارزش افزوده، مالیات فروش است که دولت ایران آن را در طی یک دهه گذشته عملی و اجرا کرده است. مالیات بر ارزش افزوده توسط مصرف کننده نهایی پرداخت می شود. هر تراکنش در ایران مشمول مالیات بر ارزش افزوده است. فروشنده مبلغ مالیات را به قیمت کلی خرید اضافه کرده و آن را به سازمان های مربوط به مالیات بر ارزش افزوده پرداخت می کند.

دولت ایران نرخ مربوط به مالیات بر ارزش افزوده در طی سال های اخیر افزایش داده و به نرخ ۹ درصد رسانده است. با این حال قانون برخی از صنایع در ایران، از پرداخت مالیات بر ارزش افزوده، معاف می کند. حمل و نقل و مراقبت های بهداشتی از جمله بخش هایی هستند که از پرداخت مالیات بر ارزش افزوده معاف اند.

پرداخت مالیات بر ارزش افزوده به صورت دوره های سه ماهه است که در خرید ها پرداخت شده و در هنگام فروش محصول از مشتری دریافت می شود.

دادرسی مالیاتی توسط چه کسی انجام می شود؟

دادرسی مالیاتی فرآیندی است که امکان رسیدگی به آن توسط خود شخص حقیقی/حقوقی یا از طریق مشاوران (وکلای) مالیاتی امکان پذیر است. در پشتیبانی مالیاتی مشاوران مالیاتی تنها به ارائه مشاوره در این زمینه می پردازند، اما در زمینه دادرسی مالیاتی مشاوران باید با تسلط بر امور مالی و مسائل حقوقی سعی کنند که میزان مالیات مشخص شده را تا حد امکان کاهش دهند.

مشاور مالیاتی که فرآیند دادرسی مالیاتی را پیگیری می کند باید در زمینه پیگیری پرونده های مالیاتی تجربه زیادی داشته باشد تا بتواند به خوبی از پس این امر برآید. همچنین لازم است این افراد بر قوانین و بخش نامه های جدید آگاه باشند و از آیین نامه مالیاتی و استانداردهای سازمان حسابرسی آگاهی کافی داشته باشند.

وکلای مالیاتی از نظر قانون به درجه وکالت نیازی ندارند و می توانند با دریافت وکالت نامه به امور دادرسی مالیاتی رسیدگی کنند.

با توجه به اینکه متخصصین مشاوره مالیاتی تجربه زیادی در این زمینه دارند و به چم و خم این مسیر تسلط دارند، پیشنهاد ما برای پیروزی در مراحل دادرسی مالیاتی استفاده از خدمات این مشاورین است.

چرخه دادرسی مالیاتی چیست ؟

همانطور که مطرح شد، دادرسی های مربوط به مالیات، شامل مراحل مختلفی می شود که امکان این وجود دارد که اختلاف به وجود آمده در هر یک از مراحل برطرف شده یا در صورتی که اختلاف برطرف نشود، ممکن است که مراحل مربوط به دادرسی تا مرحله آخر ادامه داشته باشد.

به طور معمول این چرخه شامل ۵ مرحله مختلف می شود که در هر یک از این مراحل، فرآیندها و اقداماتی قانونی از سوی طرفین صورت می گیرد که در نهایت منجر به حل اختلاف نظر می شود.

در ادامه هر یک از مراحل مربوط به دادرسی را بیان کرده و اتفاقاتی که در هر مرحله رخ می دهد را مورد بررسی قرار خواهیم داد.

مراحل دادرسی مالیاتی

آشنایی با مراحل چرخه دادرسی به افراد کمک می کند تا در صورت بروز هرگونه مشکل با سازمان امور مالیاتی، با چگونگی روند اداری آشنا شده و در نتیجه در بازه زمانی کوتاه به نتیجه مورد نظر برسند. ۵ مرحله مربوط به چرخه دادرسی به شرح زیر است.

مرحله اول دادرسی مالیاتی

اولین مرحله از چرخه دادرسی ارائه شکایت به اداره امور مالیاتی است. در این مرحله، شکایت و اختلاف نظر پیش آمده از سوی صاحبان مشاغل یا شخص حقوقی، به در محضر رئیس امور مالیاتی مطرح شده و در صورت لزوم به مدیر این سازمان ارائه می شود.

بنابراین سازمان امور مالیاتی نخستین مرجعی است که در چرخه دادرسی مالیاتی باید به آن مراجعه کرد. طبق آنچه در قانون بیان شده، صاحبان مشاغل و اشخاص حقوقی، از هنگام صدور حکم مالیات به مدت ۳۰ روز مهلت دارند تا شکایت با اختلاف نظر خود را به این مرجع اعلام کنند.

از طرفی سازمان امور مالیاتی کشور نیز به اندازه همین بازه زمانی مهلت دارد تا به شکایات در زمینه مالیات رسیدگی کنند. به طور معمول شکایات و دادرسی های مربوط به مالیات شرکت های کوچک و اختلافات مالیاتی در همین مرحله برطرف شده و دیگر نیازی به پیگیری شکایت در مراحل بعدی نیست.

در صورتی که اختلاف نظر بین اشخاص حقوقی و سازمان امور مالیاتی در این مرحله برطرف شود، نکات مربوط به این اختلاف نظر، در پرونده های مربوط به تشخیص مالیات نوشته شده و در نهایت این نکات به امضای رئیس سازمان اداره امور مالیاتی می رسد.

اما در صورتی که شکایت و اختلاف نظر میان این دو بخش برطرف نشود، نکات مربوط به اختلاف نظر در پرونده تشخیص مالیاتی به ثبت رسیده و پرونده به مراحل بعدی چرخه دادرسی انتقال پیدا می کند. در واقع در این حالت اشخاص حقوقی و سازمان امور مالیاتی در مورد اختلاف پیش آمده به توافق نمی رسند.

مرحله دوم دادرسی مالیاتی

پس از اینکه اشخاص حقوقی با سازمان امور مالیاتی کشور نتوانستند به توافق دست پیدا کنند، دادرسی در مرحله بعدی یعنی انتقال شکایت به هیات بدوی مربوط به اختلافات مالیاتی ادامه پیدا می کند.

در واقع انتقال شکایت به درخواست فرد مودی صورت می گیرد و پرونده دادرسی به هیات بدوی حل اختلاف مالیاتی منتقل می شود. هیات حل اختلافات از سه نفر شامل نماینده ای از طرف مودی(نماینده اتاق اصناف، نماینده اتاق بازرگانی و …)، نماینده سازمان امور مالیاتی کشور و قاضی تشکیل شده است.

در مرحله دوم شکایت انتقال یافته به این بخش، توسط هیات حل اختلاف مورد ارزیابی قرار گرفته و در نهایت رای صادر می شود. در صورتی که هر دو طرف از رای صادر شده راضی باشند، اختلاف به وجود آمده حل و دیگر پروسه مربوط به فرایند دادرسی ادامه نخواهد داشت.

اما در صورتی که هر یک از طرفین یعنی مودی یا نماینده سازمان امور مالیاتی از رای صادر شده راضی نباشند، لازم است که پرونده دادرسی به مرحله بعدی یعنی هیات تجدیدنظر حل اختلاف مالیاتی انتقال می یابد. در صورت عدم توتفق طرفین در این مرحله پرونده مالیاتی به مرحله بعد یعنی شورای عالی مالیاتی انتقال پیدا می کند. مدت زمان لازم برای اعتراض به رای صادر شده برای طرفین یک ماه پس از صدور رای است.

مرحله سوم دادرسی مالیاتی

در صورتی که مودی یا نماینده مربوط به سازمان امور مالیاتی در مورد رای صادر شده شکایتی داشته باشند، شکایت خود را باید ظرف مدت ۳۰ روز به شورای عالی مالیاتی ارجاع دهند. در این مرحله پرونده مربوط به امور مالیاتی مورد بررسی و ارزیابی قرار می گیرد.

در مرحله سوم رای صادر شده از سوی شورای عالی مالیاتی مورد بررسی قرار گرفته و در صورت عدم مغایرت با قوانین موجود تایید خواهد شد اما در صورتی که رای صادر شده بر خلاف قوانین باشد با تبصره های موجود در نظر گرفته نشده باشند، رای نقض می شود.

در صورتی که رای صادر شده از طرف شورای عالی رد شود، پرونده مربوط به شکایت، مجدداً به سازمان امور مالیاتی کشور ارجاع داده شده و مورد بررسی قرار می گیرد.

از طرفی در صورتی که رای صادر شده مورد تایید شورای عالی اختلافات مالیاتی قرار گیرد، مودی یا نماینده مربوط به سازمان امور مالیاتی لازم است که مراحل دیگر مربوط به دادرسی مالیاتی را طی کند.

لازم به ذکر است که در صورتی که رای صادر شده، توسط شورای عالی رد شود، لازم است که پرونده مربوط به دادرسی مجدداً به هیات حل اختلافات مالیاتی انتقال پیدا کند. بسیاری از پرونده های مربوط به دادرسی مالیاتی در این مرحله برطرف شده و طرفین به رای صادر شده اکتفا می کنند.

مرحله چهارم دادرسی مالیاتی

انتقال پرونده به هیات مربوط به وزارت اقتصاد و دارایی، چهارمین مرحله از دادرسی مالیاتی کشور است. هیات وزارت اقتصاد متشکل از سه نفر است که این افراد توسط وزیر اقتصاد انتخاب شده و به شکایات مربوط به پرونده مالیاتی رسیدگی می کنند. این افراد، اختلاف نظر پیش آمده را مورد بررسی قرار داده  و در نهایت نظر خود را اعلام می کنند.

احتمال اینکه پرونده مالیاتی مورد نظر به مرحله بعدی انتقال پیدا کند، بسیار کم است و بیشتر اختلافات مالیاتی در این مرحله به پایان می رسند و طرفین در نهایت به توافق خواهند رسید. با این حال چنانچه هر یک از طرفین همچنان از رای صادر شده رضایت نداشته باشند، می توانند مرحله بعدی از چرخه دادرسی را دنبال کنند.

مرحله نهایی

در مرحله نهایی فردی که از حکم صادر شده از سوی هیات سه نفره وزارت امور اقتصاد و دارایی شکایت دارد، می تواند شکایت خود را نزد دیوان عدالت اداری کشور ارائه دهد. حل اختلافات مالیاتی در دیوان عدالت، بر اساس قوانین بوده و از سیستم های حاکم در  این دیوان پیروی می کند و در نتیجه با سیستم امور مالیاتی متفاوت است.

حل اختلافات در دیوان عدالت اداری کشور، پیچیدگی های مربوط به خود را دارد و در صورتی که فرد تمایل دارد که شکایت خود را به این مرجع ارجاع دهد، لازم است که شکایت خود را ظرف مدت سه ماه در رابطه با صدور حکم توسط هیات حل اختلاف، به این سازمان ارجاع دهد.

در نهایت پیشنهاد می کنیم در صورتی که درگیر مسائل مالیاتی در کسب و کار خود هستید حتما از خدمات مشاوره مالیاتی بهره ببرید. فراموش نکنید که مشاوران مالیاتی تنها در زمینه دادرسی مالیاتی خدمات ارائه نمی دهند، بلکه مشاوره های آن ها در بخش پشتیبانی مالیاتی می تواند هزینه های مالیاتی اضافی را تا حد زیادی کاهش داده و باعث رشد چشمگیر یک کسب و کار شود. در روزگاری که انجام هر کاری نیازمند تخصص است، قطعا استفاده از خدمات متخصصین بهترین و هوشمندانه ترین راه حل ممکن محسوب می شود.

مرکز آموزشی و کارآفرینی خوارزمی اصفهان در آشنایی هرچه بیشتر با اینگونه مسائل پیرامون انواع حسابداری در کنار شما خواهد بود و با تدارک دوره های مختلف در زمینه های گوناگون راهگشای کسب و کار شما عزیزان است.