در ارتباط با انجام عملیات حسابرسی شرکتهای مختلف با توجه به گستردگی کار در هر کدام از شرکتهای و بنگاههای تجاری طرف قرارداد اقدام به انجام عملیات حسابرسی تحت عناوین حسابرسی ضمنی و حسابرسی نهائی می گردد که جهت آشنائی با هر کدام ازآنها و تعیین حدود رسیدگیهای لازم در ارتباط با شرکت ها برنامه کلی حسابرسی تهیه گردیده است .

الف – اهداف رسیدگی حسابرسی ضمنی :

1. کاهش حجم عملیات حسابرسی ضمنی برای حسابرسی نهائی
2. بررسی سیستم ها و نقاط ضعف کنترلهای داخلی وعملیات مالی در سال مالی منتهی به ۲۹/۱۲/ ۱۳۸x
3. بررسی ایرادات منعکس در گزارش بازرس و حسابرس مستقل و نامه مدیریت سال مالی گذشته
4. تا تاریخ رسیدگی درحسابرسی ضمنی چه میزان از ایرادات رفع شده است.

ب – مراحل انجام عملیات حسابرسی ضمنی :

– برنامه ریزی جهت انجام حسابرسی ضمنی سال مورد رسیدگی بر اساس تراز آزمایشی اخذ شده به تاریخ ۳۰/۹/ -۱۳۸ صورت گیرد

در این رابطه موارد ذیل در رابطه با حسابرسی ضمنی مورد بررسی و پرونده های مربوطه تهیه و تکمیل گردد.

1. اخذ تراز دفتر کل و تراز حسابهای معین مربوطه به تاریخ ۳۰/۹/-۱۳۸
2. رسیدگیهای لازم بر اساس برنامه رسیدگی به هزینه های حقوق و مزایا و کسورات متعلقه برای ۹ ماهه سال مورد رسیدگی طبق برنامه رسیدگی
3. رسیدگیهای لازم به حساب هزینه های اداری وتشکیلاتی و عمومی تا تاریخ ۳۰/۹/-۱۳۸
4. رسیدگی به اضافات دارائی های ثابت شرکت تا تاریخ ۳۰/۹/-۱۳۸
5. بررسی و سندرسی حساب تنخواه گردان در طی سال مورد رسیدگی تا تاریخ ۳۰/۹/-۱۳۸
6. رسیدگی های لازم بر اساس برنامه رسیدگی به دریافت و پرداخت های بانکی در طی سال مورد رسیدگی تا ۳۰/۹/-۱۳۸.
7. همچنین کنترلهای لازم مربوط به دسته چک ها و رسیدگیهای لازم مربوط به چک ها براساس برنامه رسیدگی
8. رسیدگیهای لازم به صورت مغایرت های بانکی در تاریخ ۳۰/۹/-۱۳۸
9. بررسی حساب صندوق و رسیدگی به گردش بدهکار و بستانکار حساب مذکور تا ۳۰/۹/-۱۳۸.
10. همچنین برنامه ریزی و هماهنگی جهت شمارش موجودیهای نقدی صندوق در پایان سال
11. رسیدگی به حساب درآمد حاصل از فروش تا تاریخ ۳۰/۹/-۱۳۸ بر اساس برنامه رسیدگی
12. بررسی حسابهای انتظامی شرکت به تاریخ ۳۰/۹/-۱۳۸
13. رسیدگی به حساب خرید کالا تا تاریخ ۳۰/۹/-۱۳۸ جهت انجام رسیدگیها
14. مشخص نمودن وضعیت و برنامه انبارگردانی پایان سال مورد رسیدگی
15. بررسی آئین نامه های شرکت از جمله آئین نامه معاملات و آئین نامه استخدامی
16. بررسی وضعیت پلاک کوبی اموال و دارائی های ثابت
17. بررسی صورتجلسات هیئت مدیره درسال مزبور تا تاریخ رسیدگی
18. کنترل اسناد افتتاحیه سال مورد رسیدگی با سند اختتامیه سال قبل
19. کنترل و بررسی دفاتر قانونی از نظر تحریر مناسب بر اساس ضوابط وزارت دارائی

قابل ذکر است که در تمامی موارد حسابرسی ضمنی کاربرگهای مربوطه تهیه و رسیدگیهای لازم انجام شود ( حتی کاربرگهای اصلی نیز تهیه میگردد و مانده سال قبل نوشته میگردد و مانده سال مورد رسیدگی نوشته نمی شود تا در حسابرسی پایان دوره وقتی تمام سندها ثبت شود و شرکت یک تراز آزمایشی قبل از بستن حسابها ارائه دهد نوشته میشود )

انواع حسابرسی از نظر زمان انجام حسابرسی :

1. حسابرسی ضمنی (ميانه )
2. حسابرسی مداوم
3. حسابرسی نهايی

1. حسابرسي ضمني (ميانه ): با توجه به اينكه ممكن است ارائه گزارش حسابرس مستقل بعد از سال مالي داراي محدوديت زماني باشد حسابرسان مستقل ترجيح مي دهند كه در موارد لذوم قسمتي از كارهاي  ممكن را قبل از پايان سال مالي ويا به عبارت ديگر در ضمن سال مالي انجام دهد كه در اين حالت حسابرسي را حسابرسي ضمني يا ميانه مي گوييم.

مانند رسيدگي 10 ماهه به حسابهاي ترازنامه قبل از پايان سال مالي فقط به تراز نامه دو ماهه بهمن واسفند رسيدگي خواهد شد .

2. حسابرسي مداوم: در بعضي موارد به دليل ماهيت خاص كار وحجم زياد عمليات حسابرسان مستقل به طور مداوم در ضمن سال مالي در واحد اقتصادي مورد رسيدگي حضور يافته ورسيدگي ها را انجام مي دهد.

 به عنوان مثال در پايان هر ماه عمليات مربوطه مورد رسيدگي قرار مي گيرد تا پايان سال مالي با جمع بندي حاصله نسبت به صورت هاي مالي مورد رسيدگي اظهار نظر نماييد درچنين حالتي حسابرسي را حسابرسي مداوم مي گويند.

3. حسابرس نهايي: عبارت است از رسيدگي به صورت هاي مالي نهايي يك دوره مالي پس از تكميل نهايي شدن آنهاچنين رسيدگي معمولا پس از سال مالي محدود به رسيدگي هاي اثباتي در مورد اقلام مندرج در صورت هاي مالي مي باشد.

انواع حسابرسی از نظر شيوه انجام كار حسابرسی :

1. شيوه سندرسی
2. شيوه ترازنامه ای

شيوه سند رسي : شيوهاي قديمي است كه امروزه به عنوان شيوه منسوخ قلم داد مي شود در اين شيوه حسابرس مستقل رسيدگي هاي خودرا از مدارك اوليه مالي شروع وبه صورت هاي مالي ختم مي كند تا ديدي كلي نسبت به صورت هاي مالي پيدا كند ومبناي براي اظهار نظر پيدا كند

شيوه تراز نامه اي : اين شيوه در سال هاي اخير رواج يافته است در اين شيوه حسابرس مستقل ابتدا با بررسي صورت هاي مالي وتجزيه وتحليل اقلام مندرج در انها حسابهاي كه نياز به رسيدگي و توجه خاص دارند مشخص كرده سپس سعي مي كند از طريق دلايل ومدارک وشواهد وصورت ريزهاي مربوط ديد باز تري نسبت به اقلام ترازنامه اي پيدا نمايد ومبنايي براي اظهار نظر پيدا نماييد.

انواع دارايي ها : 1. داراييهاي جاري   2. داراييهاي بلند مدت

انواع بدهي های:1 . بدهي هاي جاري  2. بدهي هاي بلند مدت  3. حقوق صاحبان سهام

حسابرسی داخلی :

عبارت است از يك سيستم مستقل بررسي به منظور ارزيابي عمليات حسابداري امور مالي  امور اداري وساير فعاليت هاي يك واحد اقتصادي وگزارش آن به مديريت واحد اقتصادي به عبارت ديگر حسابرسي داخلي عاملي است براي كنترل عمليات توسط مديران واحد هاي اقتصادي وسيله ابراي ارزيابي واندازه گيري ساير كنترل هاي موجود درواحد هاي اقتصادي

 عمليات حسابرسی داخلی شامل :

1.بررسي وارزيابي صحت و كفايت كنتر ل هاي موجود در امور مالي حسابداري اداري و ساير عمليات واحد اقتصادي است .

2.تعيين انطباق امور انجام شده باخط مش هاي  طرح ها مقررات وآيين نامه هاي اجرايي .

3.تشخيص ميزان دقت ثبت داراي ها در دفاتر مالي وحفاظت از دارايي ها در مقابل انواع خسارت ها .

4.تشخيص ميزان دقت ثبت و قابليت احتمال آمار گزارشات مالي اسناد حساب داري و ساير گزارشات .

5.ارزيابی كيفيت انجام  وظايف محوله توسط كار كنان در قسمت های مختلف واحد اقتصادی .

تفاوت حسابرس داخلی با حسابرس مستقل :

1. در حدود مسوليت ها
2. در نحوه رسيدگی ها
3. در توجه به كنترل های داخلی

حسابرس مستقل در مقابل سهام داران بستانكاران سازمانهاي دولتي مورد رسيدگي وبه طور كلي در مقابل جامعه مسئول  مي باشد در صورتي كه حسابرس داخلي منحصرا در مقابل مديريت واحد اقتصادي مسئوليت دارد .

حسابرس مستقل صرفا از نظر مالي رسيدگي مي كنند تا مطمئن شوند كه صورت هاي مالي واحد اقتصادي مورد رسيدگي را به نحوه مطلوب نشان دهند در صورتي كه حسابرس داخلي علاوه بر رسيدگي هاي  مالي ساير موارد را از جمله امور اداري را رسيدگي نموده تا مطمئن شوند كه سيستم استقرار يا فته به نحوه مطلوب ودر راستاي اهداف تعيين شده به وسيله مديريت فعاليت مي كنند.

مرکز آموزشی و کارآفرینی خوارزمی اصفهان در آشنایی هرچه بیشتر با اینگونه مسائل پیرامون حوزه های مختلف حسابداری در کنار شما خواهد بود و با تدارک دوره های مختلف در زمینه های گوناگون راهگشای کسب و کار شما عزیزان است.